«Τα παιδιά χρειάζονται το χρόνο και την ελευθερία να παίξουν. Το παιχνίδι δεν είναι πολυτέλεια. Το παιχνίδι είναι ανάγκη» – Kay Redfield
Η λέξη παιχνίδι προέρχεται από την λέξη παίζω – παις (παιδί). Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ’ εξοχήν αυθόρμητη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα των παιδιών που έχει ως στόχο την συναισθηματική τους ευχαρίστηση.
To παιδί μέσα από το παιχνίδι:
- Ενεργεί ελεύθερα και αβίαστα και κυρίως αυθόρμητα
- Ερευνά τον υλικό κόσμο
- Αναπτύσσει την γλωσσική του ικανότητα
- Εκφράζει τα συναισθήματά του
- Αναπτύσσει τις διαπροσωπικές του σχέσεις
- Δημιουργεί και μαθαίνει αναπτύσσοντας την σκέψη του και την κριτική του ικανότητα
- Ζει σε ένα κόσμο φανταστικό που μπορεί να κυριαρχεί μέσα σε αυτόν
- Νιώθει μοναδική ευχαρίστηση
Ως προς τα είδη του παιχνιδιού, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Οι ταξινομήσεις µας είναι χρήσιμες για να αντιληφθούμε καλύτερα τις ικανότητες, τις προτιμήσεις και τη διάθεση του κάθε παιδιού. Ως προς την ταξινόμηση του παιχνιδιού χρειάζεται να παρουσιάσουμε κάποια ευελιξία, έχοντας πάντα υπόψη ότι πολλές φορές συνυπάρχουν περισσότερα από ένα είδη παιχνιδιού ταυτόχρονα.
Οι περισσότερες θεωρίες ταξινόμησης διαχωρίζουν το παιχνίδι ανάλογα µε την ηλικία και το αντίστοιχο αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού. Ο Jean Piaget υπήρξε από τους πρώτους, ο οποίος μέσω της παρατήρησης έκανε διάκριση µμεταξύ του παιχνιδιού εξάσκησης, του συμβολικού παιχνιδιού και του παιχνιδιού µε κανόνες.
Από τότε, πολλοί θεωρητικοί διατύπωσαν διάφορες παραλλαγές και εμπλούτισαν αυτό τον βασικό διαχωρισμό. Σημαντική ήταν η συμβολή του Vygotsky, o οποίος έδωσε στο παιχνίδι κοινωνικό νόημα. Η θεωρία της Ζώνης Επικείμενης Ανάπτυξης (δεξιότητες που καταφέρνει το παιδί από µόνο του και δεξιότητες που επιτυγχάνει µε το παιχνίδι µε ικανούς συνομήλικους ή ενήλικες) αντιμετωπίζει το παιχνίδι ως κοινωνική αλληλεπίδραση που βοηθάει παράλληλα το παιδί να εξελιχθεί σε γνωστικό επίπεδο.